หนอนนกพารวย : การเพาะเลี้ยงหนอนนก

การเพาะเลี้ยงหนอนนก (Mealworm) Tenebrio molitor L.

หนอนนก (Tenebrio molitor L.) มีชื่อสามัญว่า Mealworm  เป็นตัวอ่อนของแมลงชนิดหนึ่ง มีขนาดใหญ่ ลักษณะลำตัวมีสีน้ำตาลอ่อน ผอมยาว เดิมมีถิ่นที่อยู่อาศัยในเขตอบอุ่นและเขตหนาว ในธรรมชาติมีนิสัยชอบกินข้าวสาลี รำ ขนมปัง ฯลฯ มีระยะเวลาในการเป็นตัวหนอนยาวนาน ประมาณ 50-80 วัน แล้วจึงเข้าสู่การเป็นดักแด้ ฟักตัว 5-8 วัน จึงกลายเป็นตัวเต็มวัย ขนาดของหนอนนกเมื่อโตเต็มที่มีความกว้างลำตัว 0.28 – 3.2 มิลลิเมตร ยาว 29 - 35 มิลลิเมตร หนัก 0.2 - 0.24 กรัม เมื่อโตเต็มวัยจะกลายเป็นแมลงปีกแข็งสีดำ เรียกว่า Meal-Beetle มีวงจรชีวิต 3- 6 เดือน แม่ 1 ตัว วางไข่ 1 – 2 ฟอง/วัน หรือ 80 - 85 ฟอง/แม่

ประโยชน์ของหนอนนก                 หนอนนกมีคุณค่าทางอาหารสูง โดยเฉพาะโปรตีน และไขมัน จึงเหมาะสมในการนำไปเลี้ยงเป็นอาหารแก่สัตว์น้ำ รวมถึง นก ไก่ ฯลฯ นอกจากนี้หนอนนกมีช่วงระยะเวลาการเป็นหนอนที่ยาวนาน และมีหลายขนาด จึงสามารถเลือกหนอนนกได้ตามความเหมาะสมของสัตว์ที่เลี้ยง รวมถึงเมื่อนำหนอนนกมาใช้เลี้ยงพ่อแม่พันธุ์ปลา เพื่อการเพาะขยายพันธุ์ พบว่าทำให้ปลามีความสมบูรณ์เพศที่ดี และพร้อมต่อการเพาะพันธุ์

	ระยะตัวหนอน   55-75 วัน
	วงจรชีวิตของหนอนนก
ระยะไข่ 7-10 วัน		ระยะดักแด้ 5-7 วัน
	ระยะโตเต็มวัย 60-80 วัน

อุปกรณ์                          1.  โรงเรือนที่มีการใช้มุ้งเขียว ล้อมรอบเพื่อป้องกันศัตรูของหนอน และควรมีลักษณะที่มีอากาศโปร่ง ถ่ายเทได้สะดวก มีความชื้นบ้างเล็กน้อย เพราะหนอนนกจะเจริญเติบโตได้ดีในอุณหภูมิ 20-25 0C                  2.  เตรียมถาดอลูมิเนียม ขนาด 8 X 10 นิ้ว ขอบสูงประมาณ 2-3 นิ้ว เพื่อไม่ให้หนอนคลืบคลานออกมานอกถาด และชั้นวางถาดที่ป้องกันมด                 3.  ตะแกรงร่อนเพื่อแยกตัวหนอน                4.  พัดลมในการใช้ระบายอากาศ

ภาชนะและการจัดวาง	ตะแกรงร่อนแยกขี้หนอน
พัดลมระบายอากาศในโรงเรือน	คัดแยกขนาดแต่ละช่วงอายุป้องกันการกินกันเอง

ขั้นตอนในการเพาะเลี้ยง 1.     นำถาดอลูมิเนียมหรือถาดพลาสติก ใส่อาหารไก่ไข่ อายุเกิน 20-35 สัปดาห์ ประมาณ 400 - 500 กรัม/ถาด นำพ่อแม่พันธุ์หนอนนก จำนวน 300 - 400 ตัว ใส่ถาด นำพืชผักที่มีส่วนประกอบของน้ำจำนวนมาก เช่น มะละกอ ผักบุ้งฯลฯ ล้างน้ำให้สะอาดหั่นเป็นชิ้นๆ หรือเด็ด เป็นใบ ให้ทุก 2 – 3 วัน (ระวังอย่าให้เน่า) 2.     หลังจากนั้น 7 - 10 วัน ให้นำตะแกรงร่อนไข่  มาร่อนแยกออกจากพ่อแม่หนอนนก โดยไข่หนอนนก จะปะปนออกมาพร้อมอาหารที่ร่อน แยกใส่ถาดอลูมิเนียมถาดใหม่ ส่วนพ่อแม่พันธุ์ที่ได้จากการร่อน ให้นำไปเลี้ยง ตามขั้นตอนที่ 1 เพื่อให้พ่อแม่วางไข่ และต้องคัดแยกตัวที่ตายออกทิ้งด้วย  (มูลหนอนนกสามารถใช้เป็นปุ๋ยเร่งใบ และใช้เป็นอาหารปลากินพืชได้) 3.     ไข่ของหนอนใช้ระยะเวลา 7-10 วัน จะฟักออกเป็นตัวหนอน ทุกๆ 7 - 10 วัน ทำการร่อนตัวหนอน เพื่อเปลี่ยนอาหาร แต่ทั้งนี้ ให้สังเกตก่อนว่าหากหนอนกินอาหารหมด  อาหารจะมีลักษณะละเอียด  จึงทำการร่อนตัวหนอน  ใส่อาหารใหม่  ตัวหนอนจะเจริญเติบโตและมีขนาดใหญ่มากมากขึ้นเรื่อยๆ ประมาณ 2.5 - 3 เซนติเมตร ในระยะเวลาประมาณ 45 - 50 วัน 4.     ตัวหนอนที่มีอายุประมาณ 70 - 80 วัน จะเริ่มพัฒนาเข้าสู่ระยะดักแด้ ในช่วงนี้ระหว่างร่อนตัวหนอนเพื่อเปลี่ยนอาหารนั้น  จะต้องทำการคัดเลือกแยกดักแด้ออกมาใส่ถาดอื่น ช่วงนี้มีระยะเวลา 5 - 7 วัน และไม่กินอาหาร จึงไม่ต้องใส่อาหารลงในถาด 5.     หลังจากฟักระยะดักแด้ 5 - 7 วัน จะพัฒนาเป็นตัวเต็มวัย มีลักษณะเป็นแมลงปีกแข็ง ลำตัวสีน้ำตาลดำ สามารถใช้เป็นพ่อแม่พันธุ์ได้  โดยมีอายุ 60 – 80 วัน

ต้นทุนการเลี้ยง การเลี้ยงหนอนนกจากไข่เป็นหนอนนก โดยไข่ 1 ถาด เลี้ยงจนเข้าสู่ระยะหนอนประมาณ  45 - 50 วัน ให้ผลผลิตประมาณ 500 กรัม ใช้อาหาร 2 กิโลกรัม ราคาขาย หนอนนก ก.ก.ละ 150 - 200 บาท ( แล้วแต่ฤดูกาล ในช่วงอากาศเย็น ฤดูหนาว ผลผลิตมีจำนวนมาก  ราคาจำหน่าย กก. 70 - 100 บาท  )

    

ต้นทุนผันแปร               1. อาหาร  50 บาท           2. ค่าผักบุ้ง มะละกอ 0.50 บาท /ถาด           3. ไฟฟ้า 20 - 30 บาท

ต้นทุนคงที่                     1. ถาดอลูมิเนียม  80  บาท/ถาด           2. ถ้วยรองขาตั้งรองชั้นวางถาด  25  บาท/4 ถ้วย           3. ชั้นวางถาด  1,000  บาท / 4 ชั้น           4. พัดลม  2,500  บาท           5. ตะแกรงร่อน  50 - 100  บาท           6. โรงเรือน (แล้วแต่ขนาด)